Nazwa łacińska: Epicrates cenchria
Nazwa polska: Boa tęczowy
Status prawny: CITES – TAK, Rejestracja -TAK
Aktywność
: Zmierzch/noc
Temperatura
: 25-35°C, w zależności od podgatunku.
Wilgotność
: 60-80% w zależności od podgatunku.
Wielkość terrarium
dla pojedynczego osobnika: 120/50/50
Rodzaj spożywanego pokarmu: Zwierzęcy.
Suplementacja: Nie stosujemy.
Naświetlanie UVB: Nie stosujemy.
Poziom trudności: Średnio zaawansowany
Podgatunki
- Epicrates cenchria cenchria – podgatunek brazylijski
W naturze występuje w Amazonii, południowej Wenezueli oraz na wybrzeżu Gujany Francuskiej. Uznawany przez wielu terrarystów jako jeden z najpiękniej ubarwionych podgatunków boa tęczowego. Węże o ubarwieniu wiśniowo brązowym. Wzdłuż ciała przebiegają jasno brązowe lub pomarańczowe owale, otoczone czarną obwódką. Niektóre osobniki mają po bokach srebrzysty odcień i są nazywane odmianą Lamar. - Epicrates cenchria maurus – podgatunek kolumbijski
Najbardziej popularnym w polskich hodowlach jest właśnie ten podgatunek. Młode boa podgatunku kolumbijskiego są podobne do podgatunku brazylijskiego, dlatego, że w okresie młodocianym mają wyrażniej zaakcentowany wzór na ciele. W wieku dorosłym osiągają prawie jednobarwność kolorystyczną, wzór prawie zanika, a ich dominującym kolorem jest barwa wiśniowo-brązowa (czarne pierścienie biegnące wzdłuż grzbietu oraz ciemne barwy po bokach ciała są bardzo słabo uwidocznione). - Epicrates cenchria alvarezi – podgatunek argentyński.
Alvarezi jest podgatunkiem ,który osiąga najmniejsze rozmiary. Wzór ubarwienia odbiega trochę od innych podgatunków boa. Różnica wynika z faktu, że wzór jest mniej regularny, jednak bardziej wyrażniejszy niż u podgatunku kolumbijskiego i gujańskiego, mniej za to widoczny niż u brazylijskiego. - Epicrates cenchria crassus – podgatunek gujański
Występuje w południowej Brazylii, Paragwaju i północnej Argentynie. - Epicrates cenchria gaigei – podgatunek peruwiański
Występuje na wschodnich nizinach Boliwii i Peru. Jest największym z podgatunków boa tęczowych. Kolejny bardzo pięknie ubarwiony podgatunek, z wyglądu przypominający nieco cenchria cenchria. Niestety jednak bardzo rzadko spotykany w terrariach. - Epicrates cenchria assisi
Podgatunek ten zamieszkuje regiony od Piaui do północnej Bahia. - Epicrates cenchria hygrophilus
Podgatunek ten występuje w rejonie Estado do Amazonas i regionie rzeki Rio Doce, Estado do Espiritu Santo w Brazylii. - Epicrates cenchria polylepis
Występuje w dorzeczu rzek Canabrava i Pandeiro w zachodniej Bahia i wschodnim Golas, a także Distrito Federal w Brazylii. - Epicrates cenchria barbouri – podgatunek z wyspy Marajo
W naturze występuje na wyspie Marajo. Ubarwienie tych węży jest wyraźnie ciemniejsze od podgatunku kolumbijskiego czy gujańskiego. Niestety również bardzo rzadko spotykany w amatorskich hodowlach.
Występowanie
Boa tęczowy występuje na terenach Ameryki Środkowej i Południowej. Obszar występowania sięga aż do północnej Argentyny i Paragwaju.
Biotop
Zasięg występowania tych węży jest na tyle duży, iż nie da się jednoznacznie określić w jakim środowisku występuje. Zamieszkują zarówno tereny bardzo suche (Epicrates cenchria alvarezi oraz Epicrates cenchria assisi), jak również wilgotne lasy tropikalne, które zamieszkuje Epicrates cenchria cenchria i Epicrates cenchria maurus.
Wygląd
Węże te są średniej wielkości dusicielami, nie przekraczającymi z reguły 2 metrów i wagi 4 kg. Największym jak i przez wielu hodowców określany najpiękniejszym podgatunkiem jest Epicrates cenchria cenchria. Pozostałe podgatunki są odpowiednio mniejsze. Głowa tych węży jest trójkątna, wyrażnie oddzielona od reszty ciała co jest cechą dość typową dla dusicieli. Ciało tych węży pokrywają małe, gładkie, mieniące się łuski dzięki którym gatunek ten został określony mianem „tęczowe”. Kolorystyka jest również bardzo zróżnicowana w zależności od podgatunku jednak podstawowymi barwami tych węży jest brąz, czerń i pomarańcz.
Terrarium
Boa tęczowe wymagają dość przestronnego terrarium, typu wilgotnego. Za minimalne wymiary dla jednego dorosłego osobnika przyjmuje się 120/50/50cm jednak z uwagi na rozmiary tych węży lepiej zapewnić im więcej przestrzeni. Jako podłoże możemy zastosować torf wymieszany z piaskiem, włókno kokosowe, odpylone trociny lub ręczniki papierowe. Boa tęczowe są wężami, które lubią się wspinać, dlatego też dobrze jest wyposażyć terrarium w korzenie, grube gałęzie, które umożliwią wężowi wspinaczki. Można także zamontować półki, których dodatkowym atutem będzie zwiększenie powierzchni życiowej. Nieodzownym elementem wyposażenia tych węży są kryjówki. Są one niezbędne dla komfortu życia boa i powinny być dobrane odpowiednio do wielkości węża. Wąż musi się w niej w całości zmieścić, jednak nie może być ona za duża (ciało węża po zwinięciu powinno przylegać do ścianek kryjówki). Kwestia umieszczenia w terrarium żywych roślin również pozostaje do decyzji właściciela. Niestety większość tych roślin zostaje zniszczona przez poruszającego się po terrarium węża, tak więc zdecydowanie lepszym rozwiązaniem wydaje się tutaj roślinność sztuczna. Ze względu na wysoką wilgotność wymaganą przy hodowli tych węży, terrarium powinno mieć dużą wentylację, która zapobiegnie rozwojowi grzybów i pleśni.
Temperatura
Do ogrzewania terrarium stosujemy kable lub maty grzewcze, a także żarówki i promienniki ciepła. W przypadku tych pierwszych, należy pamiętać by nie zajmowały one całej powierzchni dna, tylko rozłożone były na 1/3, maksymalnie 1/2 powierzchni. Dzięki takiemu rozwiązaniu, uzyskamy różną temperaturę w różnych częściach terrarium, co przy tym gatunku węży jest dość istotne. Jeśli jednak wybór padnie na ogrzewanie wszelkiego typu żarówkami, musimy je w odpowiedni sposób zabezpieczyć aby wąż nie miał do nich bezpośredniego dostępu.
W zależności od podgatunku wymagane temperatury mogą się nieco różnić, jednak średnio oscylują w granicach od 21-35°C. Dość istotną kwestią są nocne spadki temperatur w terrarium z boa tęczowym. Bardzo ważne jest również aby zachować w terrarium gradient temperatur. Będzie miał on pozytywny wpływ zarówno na zdrowie węży, jak również jest jednym z kluczowych elementów, w uzyskiwaniu przychówku. Zdarzały się również przypadki, w których przetrzymywanie tych węży w stałych, wysokich temperaturach prowadziło do śmierci zwierzęcia.
Wilgotność
Wilgotność w terrarium tych węży powinna być stosunkowo wysoka, w granicach 60-80% i jest bardzo ważnym czynnikiem przy hodowli tych węży bowiem są one bardzo podatne na odwodnienie. Konkretna wartość wilgotności uzależniona jest tym jaki konkretnie podgatunek zamierzamy hodować. Zbyt niska wilgoć w terrariach tych węży bardzo często prowadzi do problemów z wylinką, brakiem chęci przyjmowania pokarmu oraz niewłaściwym jego trawieniem (wymioty). W celu uzyskania wyżej wymienionych wartości wilgotności należy umieścić w terrarium basen, z którego zresztą nasz wąż często będzie korzystał (często po posiłku i w trakcie procesu przechodzenia wylinki). Basen warto położyć na kablu/macie grzewczej przez co temperatura wody podniesie się co przełoży się na większe parowanie wody i wzrost wilgotności. Temperatura wody w basenie powinna wynosić 25-27 stopni. W celu jej ogrzania możemy także skorzystać z pomocy grzałki akwarystycznej, którą umieszczamy w basenie. W tym przypadku pamiętajmy jednak o odpowiednim jej zabezpieczeniu. Dodatkowo terrarium należy kilkukrotnie w ciągu dnia spryskiwać letnią wodą.
Żywienie
Podstawę diety tych węży stanowią gryzonie oraz ptaki. W terrariach, w zależności od wieku i wielkości węża są to z reguły myszy, chomiki, szczury, króliki oraz kurczaki. W naturze dieta ta wzbogacona jest o płazy i jaszczurki. Boa tęczowe są z reguły dość łatwo przyjmującymi pokarm wężami, a przy tym stosunkowo łakomymi. Młode węże karmimy dwa razy w tygodniu, dorosłe zaś raz na dwa/trzy tygodnie. Pamiętać należy o tym, że lepiej na zdrowie naszego węża wpłynie kilkutygodniowa głodówka niż zbyt częste i obfite karmienie. Jeśli wąż karmiony będzie zbyt często, można doprowadzić do jego otłuszczenia co może wpłynąć niekorzystnie zarówno na jego zdrowie jak też może okazać się sporym utrudnieniem przy chęci uzyskania przychówku.
Dymorfizm płciowy
Cechą, która może pozwolić nam na określenie płci są tzw. pazury odbytowe znajdujące się przy kloace węża, jednakże nie możemy traktować tych cech jako wyznacznika przy określaniu płci. Zdarza się również, że pazury odbytowe posiadają tez samice. Najpewniejszą metodą sprawdzania płci jest tzw. sondowanie. Polega to na wprowadzeniu do kloaki węża sondy i na podstawie głębokości, na jaką da się powyższą wsunąć, określamy jakiej płci jest nasz wąż. W celu sondowania lepiej korzystać z pomocy weterynarza lub osób mających już jakieś doświadczenie z tym zabiegiem bowiem łatwo zrobić wężowi krzywdę.
Rozmnażanie
Boa tęczowe są wężami jajożyworodnymi. Rozmnażanie tych węży jest stosunkowo proste i osobie mającej wstępne doświadczenie z wężami nie powinno przysporzyć kłopotów, jednak jest kilka ważnych czynników, które mogą być kluczowe w uzyskaniu potomstwa i należy o nich pamiętać.
Przede wszystkim do rozrodu należy dobierać jedynie osobniki w pełni dojrzałe i zdrowe. Szczególnie ważna jest dojrzałość samicy bo to na niej spoczywać będzie zadanie rodzenia i będzie wymagała największej uwagi bowiem każda ciąża jest dla takiej samicy bardzo wyczerpująca. Waga samicy gotowej do dopuszczenia z samcem nie powinna być mniejsza jak 1,5 kg. Jest to jednak waga minimalna. Kolejnym ważnym czynnikiem to pochodzenie węży. Niedopuszczalne jest mnożenie rodzeństwa (chów wsobny).
Gdy posiadamy odpowiednio dobraną parę, którą chcemy połączyć, musimy zacząć od zimowania węży. Polega ono na obniżeniu temperatury o kilka stopni (4-5), oświetlenia do ośmiu godzin dziennie oraz wilgotności w terrarium do 50%. Do kopulacji dochodzi najczęściej w pażdzierniku/listopadzie i wtedy właśnie należy dopuszczać samiczkę do samca. Ciąża trwa średnio od 4-7 miesięcy, a jej długość uzależniona jest od warunków w terrarium, a także ilości i wielkości wężyków rozwijających się w ciele samicy. We wczesnym okresie ciąży samicę należy obficie karmić aż do momentu, w którym całkowicie zaprzestanie ona przyjmowania pokarmu. Samica w zaawansowanej ciąży ma wyraźnie poszerzoną tylną część ciała, woli przebywać w cieplejszych rejonach terrarium i często dochodzi do sytuacji, w których odwraca brzuch w kierunku żródła ciepła. Do narodzin węży dochodzi najczęściej w nocy. Ilość młodych jest uzależniona od wieku, kondycji i predyspozycji samicy jednak ich ilość waha się średnio w granicach 20-30 sztuk o wadze 18-22g każdy. Młode wężyki umieszczamy w małych grupkach w terrariach sterylnych z podłożem z papierowych ręczników. W pierwszym okresie życia maluchy trzymamy w temperaturze 28-30°C oraz wilgotności 80%. Po pierwszych dwóch, trzech tygodniach życia węże przechodzą swoją pierwszą wylinkę i są gotowe do przyjęcia pierwszego pokarmu.
Opracowanie
Evelyne
Bibliografia:
Opracowano na podstawie
http://pl.wikipedia.org/wiki/Boa_t%C4%99czowy
http://www.terrarium.com.pl/zobacz/epicrates-cenchria-boa-teczowy-246.html
oraz własnych doświadczeń
Liczba wyświetleń: 33