Python molurus – pyton tygrysi

Nazewnictwo

Najpopularniejszy podgatunek to Pyton tygrysi ciemnoskóry (python molurus bivittatus), prawie wszystkie osobniki w hodowlach prywatnych to właśnie ten podgatunek, tak więc poprawna nazwa to pyton tygrysi ciemnoskóry. Inne jego nazwy to pyton tygrysi czarny, lub birmeński pyton tygrysi. Oprócz pytona tygrysiego ciemnoskórego (Python molurus bivittatus) w naturze żyją także indyjski (zwany także jasnoskórym) pyton tygrysi (Python molurus molurus – podgatunek nominalny) i cejloński pyton tygrysi (Python molurus pimbura).

Ze względu na popularność pytona tygrysiego czarnego, to głównie nim zajmiemy się w tym opisie.

Długość życia

25 lat, rekordowy osobnik dożył 37 lat.

Podgatunki

Pyton molurus bivittatus – pyton tygrysi ciemnoskóry
Pyton molurus molurus – pyton tygrysi jasnoskóry
Python molurus pimbura – pyton cejloński

Wygląd

Wielkość w zależności od podgatunku:

Python molurus bivittatus – 4,5-6 m (rzadko nawet do 8m)
Python molurus molurus – 4-4,5 m
Python molurus pimbura – 3-3,5 m

Python molurus bivittatus osiąga grubość porównywalną z grubością uda dorosłego mężczyzny

Występowanie

W zależności od podgatunku:

Pyton tygrysi ciemnoskóry (Python molurus bivittatus)
Żyje na Birmie, południu Chin, w Laosie, Malezji i Indonezji, a także na wyspach: Celebes, Jawa i Borneo.
Pyton tygrysi jasnoskóry (Python molurus molurus) – podgatunek nominalny
Zamieszkuje wschód Pakistanu, Indie, Nepal i Cejlon (Sri Lanka).
Pyton cejloński (Python molurus pimbura)
Występuje tylko na Cejlonie (Sri Lanka).

Cechy charakterystyczne

Młode często bywają agresywne, co jednak radykalnie zmienia się w miarę dorastania. Dorosłe osobniki są na ogół naprawdę spokojne, jednak ze względu na ich wielkość, siłę i co za tym idzie, duże niebezpieczeństwo, przy jego obsłudze należy zachowywać dużą ostrożność! Z tego samego powodu gatunek ten jest polecany tylko doświadczonym hodowcom, którzy już wcześniej hodowali inne dusiciele.

Charakterystyczną cechą tych węży jest zachowanie samicy. Opiekuje się ona złożonymi jajami i poprzez wprowadzenie mięśni w drgania podnosi temperaturę swojego ciała nawet o kilka stopni, co pomaga w inkubacji jaj. Gdy temperatura otoczenia jest za wysoka dla prawidłowej inkubacji jaj, samica poluźnia sploty ciała wystawiając jaja na świeże powietrze.

Aktywność

Jakąkolwiek aktywność pytony te zaczynają okazywać na ogół o zmierzchu i w nocy i to tylko wtedy, jeśli są głodne. Syto najedzony pyton dzień i noc prześpi, bądź spędzi na wygrzewaniu się.

Terrarium

Terrarium powinno mieć wymiary:

Długość – co najmniej połowa długości węża
Szerokość – co najmniej 1/3 długości węża
Wysokość – nie musi być duża, gdyż węże te, ze względu na swoją masę, większość czasu spędzają na ziemi. Dla dorosłego osobnika wystarczy terrarium o wysokości 100- 150 cm .

UWAGA! Do podanych wymiarów należy dodać wielkość basenu, który musi być tak duży, by wąż mógł się w nim cały zanurzyć. Wodę w basenie należy często wymieniać, gdyż wąż będzie ją także pił. Terrarium urządzamy na styl tropikalny – montujemy wiele roślin (lepiej sztucznych, gdyż żywe i tak zostaną zniszczone przez masywnego węża) i zabezpieczamy terrarium przed pleśnieniem. Ze względu na masę i wielkość tych węży terrarium musi być solidne – najlepiej oprzeć ścianki terrarium o ściany pokoju, w którym będzie stało – zniszczenie „standardowego” terrarium nie stanowi problemu dla takiego węża. Równie stabilne i solidne musi być urządzenie – konary powinny wytrzymywać duże obciążenia (4 metrowy osobnik waży prawie 30 kg ), a ewentualne półki legowiskowe powinny być dodatkowo podtrzymywane od spodu. Kryjówki nie są wymagane dla tego węza, ale na pewno jeśli udostępnimy mu jakieś odpowiednio duże kryjówki, to będzie z nich częściowo korzystał. Dobrym, ale mało estetycznym rodzajem kryjówki jest duży pojemnik na śmieci, przewrócony do góry nogami i z wyciętym wejściem. Bardziej naturalnie wyglądają szerokie konary dające wężowi możliwość wejścia pod nie, lub wydrążone pieńki drzew.

Oświetlenie

Stosujemy 12-godzinny cykl oświetlenia. Światło nie może być zbyt intensywne, by nie płoszyć i stresować nocnego węża. Podglądanie węza w nocy to wielka frajda – czerwone żarówki zapewnią nam widoczność, a wężowi ogrzewanie. Ich główną zaletą jest to, że węże nie widzą czerwonego światła.

Ogrzewanie

Dodatkowo jako ogrzewanie możemy zastosować kable grzewcze, lecz muszą one zostać odpowiednio zabezpieczone, by nie poparzyć węża.

Temperatura

W dzień 26-32°C, pod promiennikiem ciepła powinna dochodzić nawet do 35°C. Ważne jest, by w różnych częściach terrarium panowała różna temperatura. W nocy temperatura może spadać do 22-24°C, ale zwierze powinno mieć dostęp do nieco cieplejszego miejsca – około 27°C.

Wilgotność

Powinna utrzymywać się na poziomie 70-80%. W czasie wylinki może dochodzić do 85%.

Taką wilgotność uzyskujemy poprzez spryskiwanie terrarium letnią, świeżą wodą. Do mierzenia wilgotności używamy higrometrów.

Żywienie

W terrarium węże te karmimy, w zależności od wielkości: myszami, myszo skoczkami, szczurami, świnkami morskimi, królikami. Nie gardzą one także ptakami – kurami, pisklakami, gołębiami itp., ale nie polecam tego rodzaju karmy, gdyż ptaki są często nosicielami salmonelli, a uprzątnięcie ich odchodów z terrarium nastręcza wielu trudności.

Węże te nie gardzą jednak większością „dostępnego” pokarmu typu psy, koty itp., więc należy chronić inne zwierzęta domowe przed dostępem tych węzy. Znam z doświadczenia co najmniej 2 przykłady, kiedy właściciel pytona tygrysiego stracił psa, gdyż pytonowi udało się w nocy wydostać. Uruchamiając swoją wyobraźnię możemy domyśleć się, do jakiej tragedii doszło by, gdyby wtedy pyton zjadł małe dziecko. Z tego tez powodu po każdym karmieniu należy BARDZO DOKŁADNIE wymyć ręce, gdyż pyton czujący od nas zapach pokarmu mógłby zaatakować.

Dymorfizm płciowy

Samiec jest zdecydowanie mniejszy od samicy, długość jego ogona w stosunku do długości całego ciała jest większa. Oprócz tego pytony te, tak jak wszystkie dusiciele posiadają pazury odbytowe. U samca są one zdecydowanie większe (nawet do 1,5 cm , podczas, gdy u samicy są prawie w zaniku).

Rozmnażanie

Gody przypadają na okres listopada-grudnia. Samce osiągają dojrzałość płciową przy długości około 2,5m, samice przy około 3m, czyli w 3-4 roku życia. By pobudzić zwierzęta do aktywności seksualnej przed planowanym rozrodem temperaturę obniżamy do 24 stopni, a dzień skracamy do 8 godzin. Wilgotność w tym okresie może spaść do 65, a nawet 60%.

Po przywróceniu normalnych warunków rozdzielamy parę, a po około 3 dniach łączymy samice z samcem (lub samcami). Kopulacja może powtórzyć się kilkakrotnie w przeciągu następnych kilku dni. Po tym okresie samica zjada ostatni przed złożeniem jaj posiłek. W okresie ciąży samica głównie wyleguje się pod promiennikiem, lub leży w basenie. Po około 2 miesiącach od kopulacji następuje zniesienie jaj – dzieje się to na ogół wieczorem. Zniesionych zostaje (w zależności od wieku i kondycji samicy – nim większa i zdrowsza, tym więcej jaj) od 30 do 50 jaj, maksymalnie nawet do 80. Jeśli samica ze względu na nieodpowiednie warunki panujące w terrarium, lub bliskość samca (bo i to może ja niepokoić) nie inkubuje jaj w splotach ciała, należy bardzo delikatnie przenieść je do inkubatora. Jaja na ogół są ze sobą zlepione, tak więc przenosimy je całym „pakietem”. Przy przenoszeniu należy pamiętać, by jaj (nie daj Boże!) nie obracać! Z takich jaj już nic by się nie wykluło. W inkubatorze temperatura powinna przez cały czas panować temperatura w granicach 29-31 stopni i wilgotność około 90% (nie większa i nie mniejsza, by jaja ani nie zapleśniały, ani nie wysuszyły się). Jajka inkubujemy w tych warunkach przez około 2 miesiące. Po tym czasie wykluwają się młode, o długości ok. 50- 60 cm . Od czasu wyklucia się pierwszych młodych, do wyklucia się ostatnich mija nieraz około 3 dni.

Zimowanie

Tych gadów nie poddaje się hibernacji, jednak hodowcy i literatura polecają obniżenie temperatury do 24 stopni i skrócenie dnia do 8 godzin w okresie września i października, jednak tyczy się to głównie rzadkiego w hodowli podgatunku nominalnego, który żyje najbardziej na północ. Popularny w hodowli gatunek czarny zimujemy tylko, jeśli planujemy go rozmnażać.

Uwagi

Jest to bardzo ładny, ale równie niebezpieczny i duży wąż. Mimo swojego łagodnego usposobienia jest bardzo groźny dla człowieka, tym bardziej, że jako wąż jest zwierzęciem, którego zachowań nie jesteśmy w stanie całkowicie przewidzieć. W USA notuje się kilka przypadków rocznie uduszenia ludzi (głównie małych dzieci) przez te pytony, dlatego apeluję do wszystkich potencjalnych hodowców, by dwa razy zastanowili się, zanim kupią malutkiego, 60 cm . Wężyka, z którego po 4-5 latach wyrośnie 4-5 metrowy kolos.

Oprócz tego waż znajduje się na liście gatunków zagrożonych i należy kupować go tylko od hodowców, którzy mają na jego sprowadzenie stosowne pozwolenia (CITES), lub zaświadczenie o rozmnożeniu w niewoli. Uzbrojeni w takie dokumenty w przeciągu 2 tygodni od zakupu mamy obowiązek zarejestrować węza w urzędzie gminy.