Orthriophis taeniurus friesi – wąż tajwański

Wąż tajwański

Orthriophis taeniurus friesi

[dawniej Elaphe taeniura friesi]

ang. Taiwan Beauty Snake

 

Występowanie

Azja, podgatunek endemiczny wyspy Tajwan.

Środowisko

Węże te zasiedlają praktycznie całą wyspę, a spotkać można je w bardzo różnych środowiskach – od terenów zalesionych, przez prerie i regiony pół-suche, aż po pola uprawne. Często znajdowane są na krzewach i w koronach drzew.

Podgatunki

1. Orthriophis taeniurus taeniurus – wąż chiński (ang. Chinese Beauty Snake) – występuje we wschodnich Chinach (prowincje Anhuej, Fucien, Hopej, Hunan, Ciangsu, Kiangsi, Czeciang oraz okolice Pekinu). Wzór na pierwszej połowie ciała przypomina cienką drabinkę.
2. Orthriophis taeniurus yunnanensis – ang. Yunnan Beauty Snake – występuje w północno-wschodnich Indiach (Darjiling i Assam), północnej Birmie, północnej Tajlandii, północnym Laosie, północnym Wietnamie oraz centralno-zachodnich Chinach (prowincje Kansu, Kuejczou, Szansi, Syczuan, Junan, oraz Tybetański Region Autonomiczny). Wzór na pierwszej połowie ciała ma kształt rzędu krzyży lub iksów (X).
3. Orthriophis taeniurus mocquardi – ang. Mocquard’s Beauty Snake – występuje w północnym Wietnamie oraz południowo-wschodnich Chinach (prowincje Fucien, Kuangtung, Kuangsi-Czuang i Hajnan). Wzór na pierwszej połowie ciała to dwa rzędy mały plamek, które mogą być połączone po dwa cienką linią w poprzek grzbietu.
4. Orthriophis taeniurus schmackeri – ang. Ryukyu Beauty Snake – występuje na japońskich wyspach archipelagu Riukiu (na północny wschód od Tajwanu). Wzór na grzbiecie jest bardzo niewyraźny, niewyraźna jest też smuga na głowie.
5. Orthriophis taeniurus grabowskyi – ang. Indonesian Beauty Snake – występuje na indonezyjskich wyspach Sumatra i Borneo. Podgatunek ten nie ma wyraźnego wzoru na ciemnym tle. Podobny do ridleyi tylko ciemniejszy.
6. Orthriophis taeniurus ridleyi – ang. Cave Dwelling Ratsnake – występuje na półwyspowej części Malezji i sąsiadującej z nią południowej części Tajlandii. Podgatunek ten na pierwszej połowie ciała ubarwiony jest prawie jednolicie (z lekkim ledwie wyraźnym wzorem), a kolor przechodzi od pomarańczowego do zółtawozielonego, z jaśniejszym brzuchem. Charakterystyczna jest niebieskawa głowa.

Wygląd

Wąż tajwański to największy spośród węży z grupy „Elaphe„. Jego silne, muskularne ciało świetnie predysponuje go do wspinaczek. Charakterystyczny dla tego gatunku jest stosunkowo długi ogon, który może stanowić nawet 20-25% całkowitej długości węża.

Ubarwienie zarówno dorosłych jak i młodych osobników utrzymane jest w kolorystyce żółto-brązowo-oliwkowej. Wzór na grzbiecie można podzielić na trzy różniące się odcinki. Głowa oraz kilkunastocentymetrowy odcinek tuż za nią charakteryzuje się jednolitym oliwkowym kolorem. Następnie ok 2/3 długości ciała pokryte jest dwoma rzędami czarnych, dużych, zaokrąglonych plam, które stopniowo zaczynają się łączyć i przechodzą w cienką drabinkę. Trzeci odcinek to jednolicie żółtawy cienki pasek wzdłuż kręgosłupa, ciągnący się aż do końcówki ogona.

Wzór na bokach przechodzi od ciemnych plam na jasnym tle, poprzez jasne pionowe kreski na ciemnooliwkowym tle, aż do jednolicie ciemnozielonego, prawie czarnego, paska, z którym styka się żółty pasek tuż przy brzuchu. Na głowie od każdego oka biegnie czarna smuga (dzięki której to Ortriophis taeniurus nazywany bywa wężem smugookim), kończąca się w tylnej części głowy. Dolna część pyska jaśniejsza, aż do kremowego koloru. Źrenica oka okrągła, tęczówka w kolorze zbliżonym do koloru głowy. Interesującą cechą tego węża jest ubarwienie jego języka, na którym występują czarne i niebieskie podłużne paski. Ciało pokryte jest gładkimi, błyszczącymi łuskami.

Długość młodego osobnika	35-50cm
Długość dorosłego osobnika	180-240cm
Grubość ciała	ok. 6cm średnicy
Masa ciała	800-2500g
Długość życia	15-20 lat

Terrarium

Ten bardzo aktywny i stosunkowo duży gatunek wymaga obszernego terrarium, z dużą ilością konarów i półek do wspinaczki. Ze względu na swoją wielkość i aktywność, raczej nie nadaje się do pomieszczeń typu „rack” (plastikowe, zwykle płaskie pudełka, z minimalnym wystrojem, ustawione piętrowo na półkach w regale). Wszelkie elementy wystroju (zwłaszcza gałęzie) muszą być solidnie przymocowane, gdyż wąż ten jest silny i może burzyć zbyt słabe dekoracje. Z tego samego powodu odradza się umieszczanie w terrarium żywych roślin, ktore można zastąpić sztucznymi.

Dno terrarium można wysypać dowolnym podłożem uniwersalnym (włókno kokosowe, mech, mielona kora, torf), wykluczony jest piasek (ze względu na ryzyko zatkania przewodu pokarmowego) oraz trociny cedrowe i z drzew iglastych. Dobrze, żeby podłoże było chociaż częściowo wilgotne, ale nie powinno być mokre. Niezbędnym elementem wyposażenia są kryjówki (najlepiej ciasne, ale mieszczące węża w całości), gdyż pomimo że tajwan nie prowadzi skrytego trybu życia, musi mieć możliwość schowania się, jeśli poczuje taką potrzebę.

Basen w terrarium powinien być na tyle duży, by wąż mógł się zanurzyć (zwłaszcza w gorące dni, kiedy będzie mu za ciepło). Odpowiedni zbiornik z wodą plus zwilżone podłoże powinny wystarczyć do utrzymania odpowiedniej wilgotności powietrza, ale w razie potrzeby (np. w zimie, kiedy kaloryfery wysuszają powietrze) można spryskać terrarium raz dziennie. Niektórzy hodowcy zalecają dla młodych osobników nieco wyższe temperatury niż dla dorosłych.

Minimalne wymiary	120x60x75 (dług. x szer. x wys.)
Temperatura w dzień	20-26°C, dla młodych 24-28°C
Temperatura w nocy	18-22°C, dla młodych 20-28°C
Wilgotność	ok. 70%

Żywienie

W naturze wąż ten żywi się ptakami i gryzoniami (w tym również szkodnikami w pobliżu siedzib ludzkich). Poluje bardzo aktywnie, również w terrarium, więc karmienie powinno się odbywać przy zachowanych środkach ostrożności (posiłek podajemy przy pomocy pęsety, jeśli nie chcemy zostać ugryzieni przez pomyłkę). Młode karmimy oseskami mysimi i szczurzymi, a później większymi gryzoniami, dorosłe są w stanie połknąć nawet 2-3 dorosłe szczury na jeden raz.

Ogólnie tajwany, zarówno młode jak i dorosłe, bez problemu przyjmują różnorodny pokarm (gryzonie – myszy, szczury, chomiki, myszoskoczki, króliki, oraz ptaki – kurczęta czy brakowane z hodowli ptaki ozdobne). Młode karmimy co 4-5 dni, dorosłe co 2-3 tygodnie (zwłaszcza te nie przeznaczone do zimowania i/lub rozmnażania). Należy przy tym uważać, aby węża nie zatuczyć, dlatego raczej nie poleca się karmienia dorosłych częściej niż co 10 dni.

Węże tajwańskie są bardzo żarłoczne i nie odmawiają również mrożonego pokarmu. Są skłonne zaatakować i połknąć nawet części kurczaka (np. skrzydełko lub udko), a podejrzewam, że podjęłyby każde mięso. Nie zaleca się jednak diety składającej się wyłącznie z części kurcząt czy mięsa, ponieważ jest niekompletna.

Zachowanie

Wąż tajwański zarówno w naturze jak i w niewoli aktywny jest głównie w dzień, co wraz z atrakcyjnym ubarwieniem czyni go świetnym zwierzęciem ozdobnym, łatwym do obserwowania. Przy właściwej temperaturze (niezbyt wysokiej) będzie zwiedzał terrarium i wykorzysta każdy centymetr sześcienny przestrzeni. Równie często przebywa na ziemi jak wśród gałęzi.

W naturze bardzo ciężko go złapać, ponieważ potrafi być bardzo szybki, a także nie zawaha się użyć zębów w obronie własnej. W niewoli jest to najspokojniejszy z podgatunków Orthriophis taeniurus i mimo sporych rozmiarów bez trudu daje się oswoić. Młode mogą być nieco nerwowe, w takim wypadku należy często brać je na ręce, żeby w przyszłości 2,5-metrowy wąż nie sprawiał kłopotów.

Kiedy wąż przebywa poza terrarium, należy bez przerwy mieć go na oku, ponieważ będzie aktywnie badał okolicę i istnieje ryzyko, że wciśnie się w jakąś szparę, zaplącze w kable albo owinie wokół jakiegoś przedmiotu. Potrafi w ten sposób przysporzyć niemałych czasem problemów przy uwalnianiu go z pułapki, z której wcale nie chce być uwolniony.

Przy zbyt wysokiej temperaturze wąż tajwański zwykle wyleguje się w najchłodniejszym miejscu terrarium lub po prostu w basenie z wodą.

Oswojony tajwan nie jest agresywny, aczkolwiek, jak już wspomniałam wyżej, ze względu na silny instynkt pokarmowy zawsze zaleca się ostrożność. Należy karmić przy pomocy pęsety, unikać wyjmowania węża z terrarium kiedy wyraźnie szuka pokarmu, oraz obowiązkowo myć ręce po kontakcie z jakimikolwiek gryzoniami czy ptakami (w tym i kurczakiem na rosół). Ugryzienie dorosłego węża tajwańskiego może być bolesne, zwłaszcza jeśli nie puści on od razu. Zawsze w takiej sytuacji należy zachować zimną krew, żeby nie uszkodzić węża, i poczekać aż sam puści lub delikatnie otworzyć pysk. Takie wypadki zdarzają się jednak rzadko, i wyłącznie w wyniku błędu człowieka.

Rozmnażanie

Węże te dojrzewają w wieku ok. 2 lat już przy wielkości 140-150cm (przy intensywniejszym karmieniu mogą te rozmiary osiągnąć wcześniej). W niewoli rozmnożenie nie jest trudne, zaleca się przezimowanie węży przez 2-3 miesiące w temperaturze 10-12°C, chociaż nie wydaje się to konieczne.

Niektórzy hodowcy stosują jedynie obniżenie temperatury do 18-20°C na kilka miesięcy (bez karmienia), jednak nie wywołuje to hibernacji i zwolnienia metabolizmu, przez co odbywa się kosztem organizmu (jest to zwyczajna głodówka). Im dłużej wąż przebywa w takiej temperaturze bez jedzenia, tym bardziej odbija się to na jego kondycji. Lepiej nie zimować wcale niż „zimować” w zbyt wysokiej temperaturze.

Samica składa 10-20 jajek (nawet do 30) ok. 2 miesiące po kopulacji, a złożenie poprzedza wylinka (ok 10-14 dni wcześniej). Należy zapewnić samicy ciemny, ciepły i wilgotny pojemnik oraz święty spokój, gdyż nawet oswojona może być w tej sytuacji nerwowa. Po złożeniu jajek jeszcze przez parę godzin będzie ich broniła, ale potem straci zainteresowanie, wtedy można je przełożyć do inkubatora.

Jajka są dość duże, mają średnio około 50x30mm. Inkubujemy je w wilgotnym podłożu w temperaturze 26-28°C, przy tej temperaturze młode wykluwają się po 60-70 dniach. Mierzą wtedy ok 35-40cm, chociaż zdarzają się osobniki dużo większe (nawet 50cm). Sporo młodych jest skłonna przyjąć pokarm już przed pierwszą wylinką, można im podać odpowiedniej wielkości oseska mysiego. Pierwszą wylinkę młode przechodzą ok. 7-10 dni po wykluciu. Są bardzo żarłoczne i rosną w oczach.

 

Liczba wyświetleń: 80